Şair Can Akengin kimdir, nerelidir?
CAN AKENGİN KİMDİR?
Can Akengin, 1892 yılında Giresun’un Sultan Selim Mahallesi’nde doğdu. İlkokulu Kapukahve İptidaisinde okudu. Trabzon İdadisi’nde başladığı lise öğrenimini İstanbul’da tamamladı (1908). Bir yıl Edebiyat Fakültesi’nde okudu (1912), buradaki eğitimini I. Dünya Savaşı’nın başlaması üzerine yarıda bıraktı, yedek subay olarak askere alındı (1914). Askerlik dönüşü edebiyat ve tiyatro çevrelerinin içinde yer aldı. Bursa’ya gitti, akrabalarının bulunduğu bu şehirde 1919 yılına kadar yaşadı. 1919 yılında memleketi Giresun’a döndü ve ömrünün geri kalan kısmını bu şehirde sürdürdü.
Can Akengin, 1910 yılında Giresun ve Karadeniz adlı yerel gazetelerde yazdığı şiir ve düzyazılar ile edebiyat hayatına adım attı. Yerel lehçeyle bezenmiş şiirleriyle bir “Karadeniz şairi” olarak tanındı. Servet-i Fünun ve Milli Edebiyat dönemlerinin izlerini taşıyan ve sağlam bir edebi tekniğe sahip olan şiir ve yazılarındaki üslup rahatlığıyla dikkat çekti.
Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının ilk yıllarında eserler kaleme alan Can Akengin, şiir, hikâye ve nesir türünde eserler vermiştir. Edebiyat dünyasına nesirleriyle atılan genç sanatkâr şiir ve hikâyeleriyle sesini daha geniş çevrelere duyurur. Halkevi şairleri arasında sayılabilecek Can Akegin’in sanatının ve karakterinin şekillenmesinde nişanlısını kaybetmesi etkili olur. İnzivaya çekilip derbeder bir hayat yaşaması ve kendini içkiye vermesi bu durumu destekler niteliktedir.
Can Akengin’in sanatının kaynağı yaşadığı coğrafya, hayatı ve aldığı eğitimdir. Hece ölçüsünü ön planda tutması onun sanatının gelişmesini engelleyen unsurlardandır. Eserlerinde yerel dile ve sadeliğe önem vererek Türkçenin gelişmesine hizmet eder. Kısa bir dörtlüğe derin anlamlar sıkıştırmayı başaran isimlerdendir.
Can Akengin’in yüzden fazla şiiri, on civarı hikâyesi, tiyatro metinleri ve çeşitli konularda kaleme aldığı nesirleri bulunmaktadır. Onun eserleri yaşantısının ürünü olduğu için perdeler halinde oynanmış tek bir tiyatro eseri gibidir. Eserlerinde şiirsel ifadeler ve kendi yaşantısına dair ipuçları bulunmaktadır.
Bu çalışmada onun hayatı, eserleri, edebiyatçı kişiliği ve eserlerinin incelenmesi yapılmıştır.