Svalbard’da Türk Vatandaşlarına Mülk Edinme ve Oturum Hakkı!
Svalbard takımadalarının statüsünü belirleyen Spitsbergen Anlaşması Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı’yla geçtiğimiz Cuma günü yürürlüğe girdi. Anlaşmayla Türk vatandaşları Svalbard takımadalarında mülk edinme, oturma ve bilimsel araştırma yapma hakkı elde etti.
Paris’te 9 Şubat 1920 tarihinde imzalanan ve 1925 yılından bu yana yürürlükte olan anlaşma, Norveç’in adalar üzerindeki egemenliğini tanımakla beraber, taraf olan üçüncü ülkelerin vatandaşlarına Svalbard takımadaları üzerinde mülk edinme ve ikamet ile balıkçılık ve madencilik alanlarında ticari faaliyetlerde bulunma ve bilimsel araştırma gerçekleştirme hakkı tanımakta.
Türkiye’nin antlaşmaya taraf olmasıyla Türk vatandaşları ve şirketleri Svalbard Takımadaları’nda mülk edinme ve oturma hakkı elde edecek, adaların kara sularında balıkçılık yapabilecek, denizcilik ve madencilik alanlarında ticari faaliyetlerde bulunabilecek. Ayrıca Türk bilim insanları kurulacak Türk Bilim İstasyonu’nda bilimsel araştırma yapma, Türk öğrenciler Svalbard Üniversite Merkezi’nde eğitim alma imkanına erişebilecek.
Türkiye bu adımla, Arktik bölgesinin canlı ve cansız doğal kaynaklarından faydalanmayı ve bölgede gerçekleştirebileceği bilimsel ve ekonomik faaliyetleri güçlendirmeyi hedefliyor. Bu çerçevede, Türkiye’nin Arktik Konseyi’ne gözlemci üye olma hedefi de muhafaza ediliyor. Öte yandan Türkiye son yıllarda Arktik bölgesine yönelik başarılı bilim seferleri düzenliyor.
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (TÜBİTAK MAM) tarafından Norveç’in münhasır ekonomik bölgesi ile Svalbard Adaları ve kara sularında başarıyla icra edilen Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferleri’nin dördüncüsü (TASE-IV) 26 Haziran-25 Temmuz 2024’te tamamlanmıştı. Bu tür bilimsel faaliyetler, Türkiye’nin bölgedeki varlığını ve etkinliğini artırmaktadır.
OTURUM İÇİN HANGİ BELGELERE GEREK VAR?
Norveç resmi makamlarının verdiği bilgiye göre, Svalbard için Shengen vizesine gerek yok. Ancak iş bulmak ve oturum için konut ayarlamak da zor. Bu nedenle gitmeden önce iş ve konut bulunması gerektiği belirtiliyor.
Oturum koşulları için verilen bilgiler şöyle:
– Yabancıların Svalbard’a seyahat etmek için Norveç yetkililerinden vize veya çalışma ve oturma izni almasına gerek yoktur. Ancak, Schengen Bölgesi için vize gereksinimi olan yabancı vatandaşların anakara Norveç üzerinden Svalbard’a gidip gelirken Schengen vizesine sahip olması gerekir. Svalbard’da kaldıktan sonra Schengen Bölgesi’ne (anakara Norveç) geri dönebilmeniz için çift girişli vize aldığınızdan emin olmanız önemlidir.
– İşiniz yoksa konut edinmek zordur. Norveç devleti, Svalbard’daki neredeyse tüm araziye sahiptir ve pratikte kendi evinizi inşa etmek için bir arsa satın almak mümkün değildir. Bazı özel konutlar kiralık arazilere inşa edilmiştir. Bu konutlar özel kişilere satılmış veya kiralanmıştır. Konut fiyatları çok yüksektir.
– Bu nedenle, takımadalara gelmeyi planlayanlara gelmeden önce iş ve konut edinmeleri tavsiye edilir. Ayrıca, ada valisinin de oturum için onay vermesi gerekiyor.
SVALBARD’IN COĞRAFİ ÖZELLİKLERİ VE İKLİMİ
Svalbard Artik Okyanusu’nda bir bölge. Takımadalarda tahminen 2 bin 600 kişi yaşıyor. Adaların yüzde 60’ı buzullarla kaplı.
Bölgede yazlar kısa, çok soğuk ve kurak; kışlar uzun, aşırı soğuk, karlı ve rüzgarlı ve hava yıl boyu kapalı. Yıl içerisinde sıcaklık normalde -11°C ile 8°C arasında değişiklik gösteriyor. Çok nadiren bölgede ısının -28 gibi daha da soğuk dereceleri gördüğü biliniyor.