Türkiye’nin ihracatta elde ettiği rakamlar; Türkiye İstatistik Kurumu ve Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle oluşturulan bir rapor aracılığıyla kamuoyuna sunuldu. Geçtiğimiz yılın Haziran ayına oranla yüzde 18.7 ihracat artışı sağlayan Türkiye; toplam rakamı 23 milyar 428 milyon dolara yükseltti. Ancak ithalatın da yüzde 39.7 artış göstermesi, açığın daha da büyümesine neden oldu. Ülkemizin ithalat rakamı 31 milyar 595 milyon dolara yükseldi.
Dış ticaret açığı, geçtiğimiz yılki rakamı yüzde 184 gibi büyük bir oranla geliştirdi. Bu sebeple de ithalatın ihracatı karşılama oranı da yüzde 74 seviyelerine geldi. Genel Ticaret Sistemi kapsamında tutulan bu kayıtlar; Türkiye ekonomisinin son bir yılda kat ettiği yolu da ispatlamakta. 8 milyar 167 milyon dolar dış ticaret açığı oluşan ülkemizde, ekonomik sıkıntıların bir bölümünün sebebi olarak da bu durum gösterilmekte.
Geçtiğimiz yılın Haziran ayında Türkiye’nin ihracat – ithalat dengesi %87 seviyelerindeyken; bu yıl ise %74’e kadar geriledi. Bir aylık periyotta oluşan açığın 8 milyar seviyelerinde olması, yılın diğer periyotlarındaki durumun da merak edilmesine yol açtı. Yayımlanan raporda yer alan bilgiler; 6 aylık kapsamda dış ticaret açığının 51 milyar dolar seviyesine ulaştığını gösteriyor. 6 aylık bazda değerlendirilen ithalat – ihracat dengesi ise; yüzde 83’ten yüzde 71’e düşüldüğü sonucunu kamuoyuna gösterdi.
Açığın Büyük Kısmı Enerji ve Altın!
Ticaret Bakanlığı ve TÜİK’in raporunda, dış ticaret açığının en büyük iki kaleminin enerji ve altın olduğuna da geniş ölçekte yer verildi. Enerji ve altın harici ihracatta Haziran ayında yüzde 15.7 artış sağlayan Türkiye, ithalatta ise yüzde 19.4 oranında artış kaydetti. Bir aylık dış ticaret hacminin 44 milyar dolar seviyesine geldiği tespitine de raporda yer verilirken; elde edilen veriler sonucunda oluşan ihracat – ithalat dengesinin yüzde 98.1 olduğu gözlemlendi.
Enerji ve altın sektörlerine bir ayda 10 milyar dolarlık ithalat ücreti ödendiği de, bu raporla birlikte kamuoyu bilgisine sunuldu. Elde edilen ihracat gelirlerinde ise, 1.5 milyar dolarlık bir kısmın enerji ve altın bazlı olduğu ortaya çıktı.
Türkiye’nin ihracat faaliyetlerine de yer veren raporda; imalat sanayi yüzde 94.9 oranla zirvede yer alıyor. Tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörlerinin toplamda yüzde 2.9’a gerilemesi ise; raporun en beklenmedik bilgileri arasında yer aldı. Madencilik ve taş ocağı sektörünün oluşturduğu pasta payı ise yüzde 1.7 seviyesinde kaldı. 6 aylık faaliyet raporunda yer alan yüzdeler ise; Haziran ayının oranlarıyla büyük ölçüde benzerlik göstermekte.
İthalat mallarında ise ara mal ithalinin yüzde 81.5’le ilk sırayı aldığı görülmekte. Sermaye mallarının yüzde 10.1, tüketim mallarının da yüzde 8.4 seviyesinde kaldığı da raporda yer alan bilgiler arasında.
İhracatın Zirvesi Almanya!
Türkiye’nin Haziran ayı boyunca yaptığı ihracat faaliyetlerinde ilk sırayı; 1.8 milyar dolarla Almanya elde etti. İkinci sırayı 1.55 milyar dolarla ABD, üçüncü sırayı ise 1.2 milyar dolarla Birleşik Krallık aldı. Irak ve İtalya’nın da listede ilk sıralarda olduğu ihracat raporunda, ilk beş ülkenin toplam ihracatın yüzde 30’unu kapsadığı bilgisi de bakanlık tarafından paylaşılmış oldu.
İthalatın yapıldığı ülkelerde ise ilk sırayı Rusya aldı. 5.09 milyar dolar ithalatla Türkiye’de önemli bir pazar payı olduğunu gösteren Rusya; en yakın rakibi Çin’in 1.25 milyar dolar önünde yer almakta. Yaklaşık 2 milyar dolar seviyesine gelen Almanya 3. sırada konumlanırken; 1.4 milyar dolar seviyelerindeki ABD ve İtalya’da bu üç ülkeyi takip etti.
Ticaret Bakanlığı’nın TÜİK’le birlikte yayımladığı raporun ardından, piyasalarda yapılan değerlendirmeler soru işaretleri barındırmaktaydı. Katma değer oranı yüksek ürünlerin arttırılması ve bu ürünlerin üretiminin teşviki gerekliliği; piyasalar tarafından dış ticaret açığının kapatılması için savunulan ilk öneri olarak öne çıktı.