275 metrelik yüksekliği çift eğrilikli beton kemer barajlar kategorisinde Türkiye’nin en yüksek, dünyanın beşinci en yüksek barajı olan Yusufeli Barajı’nda su seviyesi 73 metreye yükseldi. 34 milyar TL’ye mal olan ve 2,5 milyon kişinin 1 senelik enerji ihtiyacını karşılayacak düzeyde inşa edilen Yusufeli Barajı’nda 20 Ağustos 2023 tarihinde test üretimine başlanacak. 710 metreye ulaşılarak, tam kapasiteyle enerji üretimine başlanacak olan Yusufeli Barajı, 750 bin adet yerli ve milli otomobil TOGG’un enerjisini üretebilecek.
Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Vahit Kirişci, 22 Kasım tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla yapılan törenin ardından su tutmaya başlayan Yusufeli Barajı’nda incelemeler yaptı. Baraj gövdesi ve santral bölümünde inceleme yapan Bakan Kirişci, basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.
2002 senesinde 276 olan baraj sayısının 992 adede ulaştığını ifade eden Bakan Kirişci, “Uzun ve zorlu bir sürecin ardından tamamlanan mühendislik harikası bu dev eser, proje, inşaat, elektromekanik, kamulaştırma, yeniden yerleşim ve diğer faaliyetlerin maliyetleri ile toplamda 34 milyar TL’ye mal olmuştur. Ülkemizin en yüksek barajı olan Yusufeli, 275 metrelik yüksekliği çift eğrilikli beton kemer barajlar kategorisinde dünyanın da 5. en yüksek barajıdır. Mühendislik dehası olarak ifade edebileceğimiz bu abidevi eser; insanımızın inandığında neler yapabileceğini geleceğe gösterecektir. Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu, Deriner, Ermenek, Obruk, Reyhanlı, Çine Adnan Menderes ve Akköprü gibi dev tesisler bu barajlarımızdan sadece birkaçıdır. AK Parti Hükümetleri döneminde inşa edilen bu projelerin hepsi çok önemlidir ama Yusufeli Barajı ve HES, görkemi ve ihtişamıyla Türkiye Yüzyılı’nın sembol eserlerinden biridir” diye konuştu.
“YUSUFELİ BARAJI VE HES, 750 BİN ADET YERLİ VE MİLLİ OTOMOBİL TOGG’UN ENERJİSİNİ ÜRETEBİLECEK KAPASİTEDEDİR”
Çoruh’un incisi Yusufeli Barajı’nın Türkiye Yüzyılı’nın enerjisini üreteceğini dile getiren Bakan Kirişci, “Türk mühendislerinin akıl teri olan Yusufeli Barajı’nda elektrik üretimine bu yılın Aralık ayında veya 2024 yılı Şubat ayında tam kapasiteyle başlanması planlanmaktadır. Barajımızın kurulu gücü 558 MW, yıllık ortalama enerji üretimi ise 1 milyar 900 milyon kilowatsaattir. Bu miktar, 2,5 milyon kişinin 1 yıllık enerji ihtiyacını karşılayacak düzeydedir. Bu üretim miktarı, Antalya kadar büyük bir şehrin yıllık enerji ihtiyacının karşılanması anlamına gelmektedir. Yusufeli Barajı ve HES, 750 bin adet yerli ve milli otomobil TOGG’un enerjisini üretebilecek kapasitededir. Bu muhteşem tesis, üreteceği enerji ile ekonomimize yıllık 5 milyar TL katma değer sağlayacaktır. Yusufeli Barajı ve HES, aşağısında bulunan barajların en yüksek verimle çalışması için Çoruh Nehri’nin akış rejimini ayarlama yeteneğine sahip yegâne depolama tesisidir. Yusufeli Barajı mansabındaki Artvin, Deriner, Borçka ve Muratlı barajlarının enerji üretim kapasitelerini yaklaşık yüzde 15 arttıracaktır. Yusufeli Barajı ve HES’in devreye alınmasıyla birlikte ülkemizin toplam hidroelektrik enerji üretim kapasitesi yüzde 2 oranında artacaktır. Yusufeli Barajı Çoruh Nehri’nin getireceği rusubatı önemli ölçüde tutarak, diğer barajların ömrünün uzamasına vesile olacak ve Çoruh Nehri’nde oluşabilecek taşkın riskini de azaltacaktır” şeklinde konuştu.
“ŞU ANA KADAR 73 MİLYON METREKÜP SU DEPOLANMIŞ VE SU SEVİYESİ 73 METREYE YÜKSELMİŞTİR”
390 günün sonunda da barajın maksimum işletme kotu olan 710 metreye ulaşılarak, tam kapasiteyle enerji üretimine başlanacağını aktaran Bakan Kirişci, “Yusufeli Barajı’nda 22 Kasım 2022’de Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın şahsen katılım ve talimatlarıyla su tutulmaya başlanmıştır. Şu ana kadar 73 milyon metreküp su depolanmış ve su seviyesi 73 metreye yükselmiştir. Bundan sonraki süreçte, kontrollü olarak su depolanmasına devam edilecektir. Baraj rezervuarında günlük maksimum 1 metre su yükselmesi olacak şekilde 20 Ağustos 2023 tarihinde test üretimine başlanmasını planlamaktayız. 390 günün sonunda da barajın maksimum işletme kotu olan 710 metreye ulaşılarak, tam kapasiteyle enerji üretimine başlanacaktır. Toplam depolama hacmi yaklaşık 2,1 milyar metreküp olan barajda biriktirilecek, su miktarı ise İzmir’in 6 yılda tükettiği içme ve kullanma suyuna eşittir” diye konuştu.
“YUSUFELİ İLÇEMİZİN YENİDEN İNŞASINDA BURADA YAŞAYAN VATANDAŞLARIMIZIN DA GÖRÜŞLERİNİ ALARAK PLANLADIK”
Sakut, Tekkale ve Yansıtıcılar mevkilerinde yapılan çalışmalar neticesinde 2 bin 698 konut ve 323 dükkan inşaatının tamamlandığını kaydeden Bakan Kirişci, “Yusufeli ilçemizin yeniden inşasında burada yaşayan vatandaşlarımızın da görüşlerini alarak planladık. Buradaki inşaat çalışmalarımıza hiçbir mağduriyet oluşturmadan ve doğal yaşamı gözeterek büyük bir titizlikle devam ediyoruz. Yusufeli Barajı ve HES Projesi ile yeniden yerleşim çalışmaları ile eski yerleşim yerine nazaran daha modern bir şehirleşmeye sahip ve birçok yönüyle örnek teşkil edecek yeni yerleşim yerleri kuruldu. Sosyal tesisler, kamu binaları ve hak sahipleri için yapılan konut inşaatları tamamlanmıştır. Yusufeli’nin yeniden yerleşimini planlarken, geleneksel ve kültürel şehir yaşamının korunmasına öncelik verdik. Burada, son yıllarda tüm dünyada oldukça ilgi gören, doğayla, çevreyle dost, sakin, yavaş şehir modelini benimsedik. Bu model aslında bizim cennetten bir köşe olan Karadeniz bölgemizin ve güzel Artvin’imizin özgün kimliğine de en uygun modeldi. Burada çevreye, doğaya önem verdiğimiz gibi, hiçbir vatandaşımızın, hiçbir konuda mağdur olmaması için ilgili diğer Bakanlıklarla da yakın bir işbirliği ve koordinasyon içerisinde, hassasiyetle ve kararlılıkla çalışıyoruz. Sakut, Tekkale ve Yansıtıcılar mevkilerinde yapılan çalışmalar neticesinde 2 bin 698 konut ve 323 dükkan inşaatı tamamlandı. Tekkale, Çevreli, İşhan, Yeniköy, Çeltikdüzü, Meşecik, Irmakyanı köylerinde 507 konut ve 10 dükkan bitti. Köylerde tarım faaliyetleri için 400 sayılı Milli Emlak Tebliğine göre hazine arazileri verilmektedir. Bu arazilerin tesfiye çalışmaları DSİ tarafından yapılmıştır. Çeşitli sebeplerle hak sahibi olamayan veya mevcutta yaptığı ticari faaliyete uygun dükkan kurası çekemeyen ve depo ihtiyacı olan vatandaşlarımız için Yusufeli Belediyesi üzerinden Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızca yeni yerleşim yerindeki uygun arsalarda irtifak tesis edilmektedir. İhtiyaç duyulan arazilerde düzeltme ve istinat duvarı çalışmaları da yine DSİ tarafından yapılmaktadır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tahsis edilen ödenekle Artvin Valiliğince 38 adet normal dükkan ihale edilip inşaatına başlanmıştır. 25 adet küçük sanayi tipi dükkanın ihale hazırlıkları da devam etmektedir. Yusufeli Belediyesi tarafından da 51 dükkan ve 23 ofis inşaatı ihale edilerek inşaat çalışmalarına başlanmıştır. Bir kez daha vurgulamak istiyorum: Herkes müsterih olsun, burada tek bir vatandaşımız dahi mağdur edilmeyecektir” ifadelerini kullandı.
“TOPLAM 105 BİN AĞAÇ DİKİLDİ”
Yeni Yusufeli yerleşim merkezini yemyeşil bir görünüme kavuşturmak için çalışmaların sürdüğünü vurgulayan Bakan Kirişci, “Cumhurbaşkanımızın talimatları çerçevesinde, yeni Yusufeli yerleşim merkezini yemyeşil bir görünüme kavuşturmak için ağaçlandırma çalışmalarımızı da hızla sürdürüyoruz. Çünkü biliyorsunuz Karadeniz – Artvin yeşiliyle tüm dünyada tanınır: Burada yeşilin bin bir tonunu görmek mümkündür. Biz de buna uygun biçimde yeni Yusufeli’ni yeşiliyle, doğaya dost, geleneksel mimariye uygun modern yapıları ve sosyal tesisleriyle Artvin’in ve bölgemizin en gözde yerleşim yerlerinden biri olmasını istiyor, bu hedefle çalışıyoruz. Burada başlattığımız ağaçlandırma çalışmaları ile birkaç yıl içinde yeni Yusufeli ilçemizi inşallah yemyeşil bir görünüme kavuşturacağız. DSİ tarafından bugüne kadar burada 14 bin 250 adet ağaç dikildi. Buna ilave olarak 30 bin metrekare daha çim ekimi yapılması hedeflenmektedir. Ayrıca Orman Bölge Müdürlümüzce 81 bin 280 fidanın ve bir kısmı eski yerleşimden sökülüp yeni yerleşim yerine taşınan 9 bin 70 ağacın dikimi yapılmıştır. Toplam 105 bin ağaç dikildi” dedi.
“VERİMLİ TOPRAKLARIN SU ALTINDA KALMASINA İZİN VERMEDİK”
Baraj gölü altında kalacak olan 1 milyon metreküp mümbit tarım toprağının yeni yerleşim yerine taşındığını belirten Bakan Kirişci, “Buradaki tarım arazilerini de dikkatle değerlendiriyoruz. Verimli toprakların su altında kalmasına izin vermedik. Bunun için baraj gölü altında kalacak olan 1 milyon metreküp mümbit tarım toprağını yeni yerleşim yerine taşıdık. 600 bin metreküp toprağın daha taşınma çalışmaları ise devam etmektedir. Ülkemizin bir avuç toprağının bile ziyan olmasına müsaade etmeyiz. Tarıma elverişli verimli topraklar ve suyun verimli kullanımı AK Parti hükümetlerimizin ve Bakanlığımızın kırmızı çizgisidir. Ayrıca sular altında kalacak olan 2 bin adet mezarlık da ilçe merkezi ve köylerde yeni mezarlık alanlarına taşınmıştır. Taşınma aşamasında hane başına 3 bin TL taşınma yardımında bulunulmuştur. İlçe merkezi ve köylerde hayvancılıkla uğraşan vatandaşlarımıza Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca hazine arazilerden ahır, mandıra yapılması maksadıyla araziler tahsis edilmektedir. Eski ilçe merkezinde tekil olarak hayvan yetiştiren vatandaşlarımız için DSİ Genel Müdürlüğümüzün altyapısını hazırladığı bölgede belediye tarafından ahırlar yapılmıştır. Çok sayıda büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yapan vatandaşlarımız için de belirlenen alan düzenlemeleri yine DSİ’nin makineleri ile yapılmaktadır. Yusufeli’nde yerleşim yeri çalışmalarını yürütürken sokak hayvanlarını da unutmadık. STK’larla iş birliği içinde Ardanuç ilçesinde içinde ameliyathanesi de bulunan hayvan toplama merkezi yapıldı. Eski Yusufeli ilçemizde yaşayan yaklaşık 500 sokak köpeği toplanarak buraya götürülmüştür” şeklinde konuştu.
Bakan Kirişci, “Bu dev proje ile sadece bir baraj inşa edilmemiştir. Yusufeli Barajı ve HES projesinde 110 kilometre yol, 46 adet tünel, 23 adet köprü ve 141 adet menfez inşa edilmiştir. Bir kıyas yapmak gerekirse; Cumhuriyet tarihi boyunca 2002 yılına kadar 79 yılda Türkiye’de toplam 50 kilometre tünel yapılmış. Sadece Yusufeli Barajı ve HES projesinde ise 62 kilometre tünel inşa edilmiştir” ifadelerini kullandı.
