Norveç, İrlanda ve İspanya, Filistin devletini tanıyacaklarını açıkladı.
İsrail’in Gazze’de saldırılarını sürdürdüğü 229 gün boyunca, Norveç, İrlanda ve İspanya’dan Filistin devletini tanıma kararı geldi.
Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store, Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide ile düzenlediği ortak basın toplantısında, “Norveç hükümeti, Norveç’in Filistin’i bir devlet olarak tanımasına karar verdi” dedi.
On binlerce kişinin öldüğü ve yaralandığı bir savaşın ortasında hem İsraillilere hem de Filistinlilere siyasi çözüm sunan tek alternatifi canlı tutmaları gerektiğini belirten Store, bunun, “yan yana, barış ve güvenlik içinde yaşayan iki devlet” olduğunun altını çizdi.
Hükümetten yapılan açıklamada, Norveç’in iki devletli çözümü desteklediği ve ilerletmeye çalıştığı vurgulanarak Filistin’in bir devlet olarak tanınmasının, Norveç’in, Orta Doğu’daki çatışmaya kalıcı bir çözümün sadece iki devletli bir çözüm yoluyla sağlanabileceği yönündeki uzun süredir devam eden tutumunu vurguladığı bildirildi.
Açıklamada, Filistin’in, Avrupa’daki benzer görüşe sahip ülkelerle eş zamanlı olarak, uluslararası hukuka ve ilgili BMGK kararlarına uygun şekilde 1967 sınırlarıyla 28 Mayıs’ta tanınacağı belirtildi. İrlanda Başbakanı Simon Harris, İrlanda Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Savunma Bakanı Micheal Martin ve İrlanda Ulaştırma Bakanı Eamon Ryan, başkent Dublin’de basın toplantısı düzenledi.
Başbakan Harris, Filistin devletinin tanınmasına ilişkin yaptığı konuşmanın başında, “Bugün İrlanda, Norveç ve İspanya olarak Filistin devletini tanıdığımızı ilan ediyoruz. Şimdi her birimiz bu kararı hayata geçirmek için gerekli ulusal adımları atacağız” ifadesini kullandı.
Bugünkü duyuru öncesinde bazı liderlerle ve mevkidaşlarıyla görüştüğünü belirten Harris, “Gelecek haftalarda başka ülkelerin de bu önemli adımı atarak bize katılacaklarından eminim” dedi.
Harris, kendi ülkesinin bağımsızlığını kazanmasının ardından uluslararası alanda tanınırlığının önemine işaret ederek, “Bugün de Filistin’in devlet olarak tanınmasını desteklemek için aynı dili kullanıyoruz. Bunu yapıyoruz çünkü uluslararası hukukun temel ilkeleri olarak özgürlük ve adalete inanıyoruz, kalıcı barışın ancak özgür halkın özgür iradesi temelinde sağlanabileceğine inanıyoruz” diye konuştu.
Kendi tarihlerinde de uluslararası tanınmanın ne anlama geldiğini bildiklerine dikkati çeken Harris, bunun güçlü siyasi ve sembolik değeri olan eylem olduğunu söyledi.
Harris, “Bu, Filistin’in kendi kaderini tayin etme, kendi kendini yönetme, toprak bütünlüğü ve güvenliği dahil devletlere tanınan tüm haklara sahip olduğu ve bu hakları kullanması gerektiği yönündeki görüşümüzün bir ifadesidir ve aynı zamanda Filistin’in uluslararası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerini de tanımaktadır” dedi.
Bugünkü duyurunun, İsrail, Filistin ve halkları için barış ve güvenliğe giden tek güvenilir yol olan iki devletli çözüme yönelik “açık destek beyanı” olduğunu vurgulayan Harris, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Daha önce, tanımanın ideal olarak bu hedefe yönelik sürecin parçası olarak kabul edeceğimiz bir olgu olduğunu söylemiştik. Ancak nihai sürecin üzerinden 30 yıl geçmesine rağmen adil, sürdürülebilir ve kapsamlı barış çözümünden belki de her zamankinden daha uzaktayız. Filistin’i tanıma kararımız, özellikle de yapılacak doğru şey bu olduğunda süresiz olarak beklemek zorunda kalmamalıdır. Çocukların gece uyurken uyanıp uyanmayacaklarını bilmemelerini kim nasıl haklı çıkarabilir? Bugün önemli bir siyasi adım atıyoruz, tepkiler olacaktır, sonuçlarına ilişkin yorumlar yapılacaktır ancak şu temel gerçeği gözden kaçırmayalım: Çocuklar masumdur, İsrail’in çocukları, Filistin’in çocukları, onlar barışı hak ediyor.”
İrlanda Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Savunma Bakanı Micheal Martin de konuşmasında Filistin devletini tanıma kararının 28 Mayıs’ta yürürlüğe gireceğini söyledi. İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, 28 Mayıs’ta Bakanlar Kurulunun yapacağı haftalık olağan toplantıda alınacak kararla Filistin devletini resmi olarak tanıyacaklarını duyurdu.
Sanchez, İspanya Meclis Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, “Sözlerin eyleme geçme vakti geldi. Bu bir son değil, başlangıç” diyerek Filistin devletini tanıma kararı alacaklarını açıkladı.
Sanchez’in Filistin devletini tanımayla ilgili duyurusu Meclis’teki hükümet ortağı siyasi partilerin milletvekillerince ayakta alkışlandı.
İspanya Meclisi, Kasım 2014’te Filistin devletinin tanınması yönünde karar almasından dolayı, Bakanlar Kurulunun 28 Mayıs’ta alacağı karar Filistin devletinin İspanya tarafından resmi olarak tanınması için yeterli olacak. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun tüm ateşkes çağrılarına “sağır” olduğunu, “Filistin ile ilgili hiçbir barış planı bulunmadığını” ve “barış, güvenlik ve istikrar için tek seçenek olan iki devletli çözümü tehlikeye atmaya başladığını” belirten Sanchez, “Çok açık şekilde duvarlar örülse de halklar bombalansa da Filistin toprakları hayatta kalacaktır” diye konuştu.
Sanchez, Filistin devletinin tanınması kararı alırken önceliklerinin “barış, adalet ve tutarlılık” olduğunun altını çizerek, şöyle devam etti:
“Barış diyorum çünkü tek çözüm var o da İsrail ve Filistin’in eşit şartlarda tanındığı iki devletli çözüm. Bu farklı görüşlerde, dinlerde olan her yerde geçerli olan bir şeydir. Ne olursa olsun iki tarafta aynı şartlarda, aynı statüde oturup konuşmalı, bu yüzden Filistin’i tanıyoruz. Bunu yaparken barıştan sonra ikinci sebebimiz adalettir çünkü yarım asırdan fazla süredir BM Güvenlik Konseyi kararları, Oslo Anlaşması yok sayılıyor. Pasiflik artık sona ermeli. Bunun yerini umut ve itibar almalı. Tünelin sonunda ışık var. Üçüncü sebebimiz de tutarlılıktır. Ukrayna’da olduğu gibi aynı şekilde Filistin’de de tutarlı bir politika izliyoruz. Ten rengi, dili, dini ne olursa olsun uluslararası eşitliği savunuyoruz.”
Sanchez, “140’tan fazla ülke Filistin devletini tanıyor ve bizim lobilerimizle daha da fazla tanıyacak” diyerek, “İspanya olarak Filistin’e elimizden geldiği kadar yardım etmeye devam edeceğiz. Ne kadar fazla ülke Filistin’i tanırsa o kadar iyidir ve daha fazla baskı kurulur. Bu son değil, başlangıçtır” ifadelerini kullandı.
İspanya Başbakanı, “Bu kararımız kimseye karşı değildir. İspanya’da aşırı sağ ve sağın söylediği ya da İsrail’in savunduğu gibi İsrail’e karşı da değildir. İsrail halkına büyük bir saygı duyuyoruz ve dost olarak görüyoruz. Aynı şekilde Yahudi toplumu da takdire şayandır. Aynı zamanda Hamas’tan yana da alınan bir karar değildir. Bunu söyleyenler utanç duymalıdır” dedi.
İsrail, İrlanda ve Norveç’in Filistin devletini tanıma kararı açıklamasının ardından İrlanda ve Norveç’teki büyükelçilerini geri çağırma kararı aldı.
İsrail Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, Dışişleri Bakanı Yisrael Katz, Dublin ve Oslo’daki İsrail büyükelçilerini derhal ülkeye çağırdı. Bu geri çağırma kararı, İrlanda ve Norveç’in Filistin devletini tanıma yönündeki adımları nedeniyle alındı.
Ayrıca, Dışişleri Bakanı Katz, İspanya’nın da Filistin devletini tanıması durumunda benzer bir adım atarak İsrail’in Madrid Büyükelçisinin de geri çağrılacağını belirtti.