Çin’den ABD’ye karşı yeni misilleme…
Çin, ABD’ye yönelik yeni bir misilleme olarak, küresel arzının büyük bölümünü sağladığı bazı nadir toprak elementlerinin ihracatını kısıtladı. Bu karar, ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni gümrük tarifelerine karşılık olarak alındı.
4 Nisan’dan itibaren, samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum, itriyum ve alaşımlarının bulunduğu yedi kategorideki orta ve ağır nadir metaller, Çin tarafından kontrollü ihracat listesine alındı. Buna göre Çinli tedarikçiler, bu elementleri yalnızca hükümet izniyle ihraç edebilecek. Ayrıca, Çin gümrük görevlileri, kısıtlanan elementlerin bulunduğundan şüphelenilen sevkiyatlara el koyabilecek.
Çin, küresel nadir toprak elementlerinin üretiminin yaklaşık yüzde 90’ını gerçekleştiriyor. İhracat kısıtlaması getirilen elementler, silah sistemlerinden yüksek performans motorlarına, nükleer reaktörlerden elektronik ve optik donanımlara, uzay araçlarından tıbbi görüntüleme makinelerine, batarya ve yakıt hücrelerinden yarı iletken ve süper iletkenlere kadar birçok ürünün üretiminde kullanılıyor.
Bu adım, Çin’in 3 Aralık 2024’te ABD’ye yönelik çip kısıtlamalarına karşı savunma ve silah sistemlerinde yaygın olarak kullanılan galyum, germanyum ve antimuan gibi nadir toprak elementlerinin ihracatını yasaklamasından sonra geldi.
Çin, ABD Başkanı Donald Trump’ın 1 Şubat’ta Çin’den ithalata getirdiği yüzde 10’luk gümrük vergisinin ardından, 4 Mart’ta bu vergi oranını yüzde 20’ye yükseltmişti. Trump, 2 Nisan’da ise yeni gümrük tarifelerini duyurdu ve Çin’e yapılan ithalata ilave olarak yüzde 24’lük “karşılıklı tarifeyi” ekledi. Bu tarifelerin uygulamaya girmesiyle ABD’nin Çin’den ithal ettiği ürünlerin gümrük vergisi oranı toplamda yüzde 54’e ulaşacak.
Çin, bu kararları alarak, ABD’den ithal edilen ürünlere ilave yüzde 34 gümrük vergisi getirdi ve aynı zamanda Çin’de faaliyet gösteren 27 ABD şirketine karşı ihracat kontrolü ve yasaklarını devreye soktu. Çin Ticaret Bakanlığı ayrıca, bu yeni tarifelerin ardından ABD aleyhine Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) başvurdu.